De familie van Eric H. (78) die in 2021 overleed in ZNA Joostens in Zoersel heeft de directrice en een diensthoofd van het ziekenhuis voor de rechtbank gesleept. Volgens de nabestaanden werden in ZNA Joostens fouten gemaakt. Het parket is het daar niet mee eens en vordert de vrijspraak. Sam Reyntjens

Zijn er op de afdeling psychogeriatrie in ZNA Joostens in Zoersel fouten gemaakt bij het indelen van een agressieve nieuwe bewoner in de kamer van Eric H. (78) die ’s nachts gefixeerd werd en zich niet kon verweren? En hebben die fouten tot de dood van H. geleid? Dat zijn in een notendop de twee vragen waarop de correctionele rechtbank in Antwerpen een antwoord zal moeten formuleren.

Eric H. stierf in de nacht van 22 op 23 juli 2021, een dag eerder had hij in ZNA Joostens verteld dat hij een slag gekregen had van F.V., zijn nieuwe kamergenoot. H.’s echtgenote had ’s middags ook blauwe plekken opgemerkt. Het overlijden werd door een wetsdokter als verdacht bestempeld. “Eric H. is gestorven ten gevolge van stomp geweld, zo staat het in het autopsieverslag”, pleitte meester Bart Vosters die samen met zijn dochter en confrater Maud Vosters de familie van H. vertegenwoordigde.

De procureur zou die zin uit het autopsierapport ietwat nuanceren en zei dat bepaalde kwetsuren bij H. niet verklaard konden worden en dat “H. naar waarschijnlijkheid overleden is door stomp geweld”.

“Signalen genegeerd, met fatale gevolgen”
Dat overlijden had volgens de nabestaanden vermeden kunnen worden. “Meneer H. is in de beschermde omgeving van een ziekenhuis doodgeslagen door een andere patiënt, dat is bijzonder pijnlijk. Hier zijn fouten gemaakt en het zou al veel doen als men dat tenminste toegaf en er lessen uit zou trekken, maar dat doet men niet”, zei Bart Vosters.

Hij legde uit dat de nieuwe kamergenoot van Eric H. een voorgeschiedenis van agressie had en daarom niet meer kon blijven in het rusthuis in Lier waar hij voordien woonde. Daar had F.V. een medebewoonster een vuistslag gegeven en had hij geprobeerd haar te wurgen. “Op het aanmeldingsformulier waarmee de man bij ZNA Joostens terechtkwam, stond het woord ‘agressie’ geschreven. In de ontslagbrief van het Lierse rusthuis stond ook het ‘wurgincident’ beschreven”, aldus Vosters. Zo iemand extreem agressief legt men dan bij een weerloos slachtoffer, bij iemand die ’s nachts gefixeerd wordt om te vermijden dat hij op de dool gaat. Alle signalen zijn genegeerd, met alle fatale gevolgen van dien.”

Advocaten Vosters stellen dat er iets schort aan het opnamesysteem en houden daar ook een directrice van ziekenhuisgroep ZAS verantwoordelijk voor. “Zij moest de nodige veiligheid garanderen. Ze konden weten dat die man agressief was, het stond op papier. Ze hadden hem nooit op een tweepersoonskamer mogen leggen”, zei Maud Vosters. De vrouw en dochter van Eric H. eisen een morele schadevergoeding van respectievelijk 15.000 en 6.000 euro.

“Geen oorzakelijk verband”
De nabestaanden worden daarin niet bijgestaan door het Openbaar Ministerie. De procureur vorderde de vrijspraak. “Om van onopzettelijke doding te spreken moet er een duidelijk verband zijn tussen eventuele nalatigheid en het overlijden. Als er al slagen gegeven zijn, dan is er hier nog geen duidelijk verband. Men moet bovendien ook aantonen dat de feiten zonder eventuele nalatigheden niet gebeurd zouden zijn.”

Behalve de clusterdirecteur geriatrie van ZAS stond ook een afdelingshoofd van ZNA Joostens voor de rechtbank. Hun advocaten vroegen om de vrouwen vrij te spreken. “In het aanmeldingsformulier van F.V. werd specifiek een meerpersoonskamer gevraagd, wat heeft men dan verkeerd gedaan?”, vroeg Rudi Vermeiren die het afdelingshoofd bijstond. “Er is niets objectiveerbaar fout gebeurd en toen F.V. binnenkwam was er geen agressieprobleem. Het slachtoffer had bovendien last van bloedingen, dat kon zelfs bij het uitkleden voorkomen. Het is niet eens zeker dat er geslagen is.”

De advocaat van de clusterdirectrice, meester John Maes, sloot zich daarbij aan. Hij wees erop dat – los van de vraag of er iets schort aan de procedure – zijn cliënte niet gelijkgesteld kan worden met het ziekenhuis. “Als ik dat hier hoor, moet elke CEO voor de rechter komen als er in een bedrijf iets misloopt. Zo werkt het niet, men moet de individuele fout aantonen. Dat heeft niets te maken met het wel of niet opnemen van verantwoordelijk, het is de wet.”, aldus Maes. “Het is altijd vreselijk als een patiënt of een bewoner sterft, maar de vragen worden hier in het verkeerde forum gesteld.”

Vonnis op 11 maart.

Dit artikel werd gereproduceerd met toestemming van de uitgever, alle rechten voorbehouden. Elke reproductie dient het voorwerp uit te maken van een specifieke toestemming van de beheersvennootschap License2Publish: info@license2public.